તાજેતરમાં, નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણની અધ્યક્ષતામાં મળેલી 56મી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં, બિલ્ડિંગ મટિરિયલ પર ટેક્સ ઘટાડવાનો મોટો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. જો કે, તેનું પરિણામ પોતાનું ઘર બનાવનારાઓ અને ફ્લેટ ખરીદનારાઓ પર અલગ રીતે જોઈ શકાય છે. જે લોકો પોતાનું ઘર બનાવી રહ્યા છે તેમને GST દરમાં ઘટાડાથી સીધી રાહત મળશે, જ્યારે ફ્લેટ ખરીદનારાઓ માટે તે જટિલ સાબિત થઈ શકે છે.
જે લોકો પોતાના માટે ઘર બનાવી રહ્યા છે અથવા ભવિષ્યમાં ઘર બનાવવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે, તેમના માટે GST ઘટાડાની અસર તાત્કાલિક અને નોંધપાત્ર હશે. તેમનો ખર્ચ થોડો ઘટશે. GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણય મુજબ, હવે સિમેન્ટ પર GST ઘટાડીને 28% કરવામાં આવ્યો છે. સિમેન્ટ સામાન્ય રીતે કોઈપણ ઘર બાંધકામના ખર્ચમાં લગભગ 20% હિસ્સો ધરાવે છે. એટલે કે, આ ફેરફાર કુલ ખર્ચમાં લગભગ 2% બચત પૂરી પાડી શકે છે.
બિલ્ડિંગ મટિરિયલ પર 12% ને બદલે 5% GST
આ ઉપરાંત, રેતી-ચૂનો, ઈંટ અને લાકડામાંથી બનેલા ઉત્પાદનો પરનો GST 12 ટકાથી ઘટાડીને 5 ટકા કરવામાં આવ્યો છે. આ બધા મળીને બાંધકામ ખર્ચના લગભગ 5-10 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. આનો અર્થ એ છે કે સામાન્ય માણસને કુલ ખર્ચમાં વધુ રાહત મળી શકે છે. રિયલ એસ્ટેટ રિપોર્ટ મુજબ, આજે પણ ભારતમાં મોટાભાગના ઘરો વ્યક્તિગત બાંધકામ તરીકે બનાવવામાં આવે છે, ખાસ કરીને ગ્રામીણ અને અર્ધ-શહેરી વિસ્તારોમાં. આવી સ્થિતિમાં, આ કર ઘટાડાનો સીધો ફાયદો સામાન્ય માણસને થઈ શકે છે.
ફ્લેટ ખરીદનારાઓને તાત્કાલિક રાહત મળવી મુશ્કેલ છે
GST સુધારા પછી પણ, ફ્લેટ કે એપાર્ટમેન્ટ ખરીદનારા લોકો માટે આ થોડું અલગ છે. રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર સાથે સંકળાયેલા નિષ્ણાતો માને છે કે મોટાભાગના બિલ્ડરો કોન્ટ્રાક્ટરો પાસેથી કામ કરાવે છે. કોન્ટ્રાક્ટરો ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ (ITC) એટલે કે GST મુક્તિ દ્વારા સિમેન્ટ જેવા ઉત્પાદનો ખરીદતી વખતે ચૂકવવામાં આવતા ટેક્સનો લાભ લે છે. આનો અર્થ એ છે કે બિલ્ડરના ખર્ચ પર ટેક્સનો બોજ વધુ પડતો નથી. આવી સ્થિતિમાં, સિમેન્ટ પર ટેક્સ ઘટાડાને કારણે એપાર્ટમેન્ટના ભાવમાં તાત્કાલિક ઘટાડો જોવાનું મુશ્કેલ છે. જો કોઈ બિલ્ડર પોતે સિમેન્ટ ખરીદે છે, તો તેનો ટેક્સ ખર્ચ ઓછો થશે અને કદાચ ગ્રાહકોને પણ થોડો ફાયદો મળશે.