આમળા (ઇન્ડિયન ગૂસબેરી અથવા નેલી) તેના અપાર ઔષધીય ગુણો માટે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે. તેના ફળનો ઉપયોગ એનિમિયા, ઝાડા, દાંતના દુખાવા, તાવ અને ઘા રૂઝાવવા જેવી અનેક બીમારીઓની દવાઓમાં થાય છે. વિટામિન સીનો શ્રેષ્ઠ સ્ત્રોત હોવાથી તે અથાણું, શેમ્પૂ, વાળનું તેલ, રંગ, ટૂથ પાવડર અને ફેસ ક્રીમ જેવા ઉત્પાદનોમાં વપરાય છે. એક સ્વસ્થ આમળાનું ઝાડ ત્રીજા વર્ષથી ફળ આપવાનું શરૂ કરે છે અને પ્રતિ ઝાડ 40-50 કિલો ઉત્પાદન આપે છે.
5-6 લાખ રૂપિયાનો ચોખ્ખો નફો
બજારમાં તેની કિંમત 25-40 રૂપિયા પ્રતિ કિલો છે, જેથી એક હેક્ટરમાંથી વાર્ષિક 5-6 લાખ રૂપિયાનો ચોખ્ખો નફો મળી શકે છે. આમળાની ખેતી ઓછા ખર્ચે ઉચ્ચ નફો આપતો પાક છે. નવેમ્બરમાં વાવેતર કરવું આદર્શ છે કારણ કે જમીન ભેજવાળી અને તાપમાન સંતુલિત રહે છે, જે મજબૂત મૂળ વિકાસમાં મદદ કરે છે. આ ઋતુમાં વાવેલા છોડ ઠંડા પહેલાં સ્થિર થઈ જાય છે.આમળાનું વૃક્ષ અને તેના ગુણઆમળું એક ડાળીઓવાળું વૃક્ષ છે, જેની ઊંચાઈ 8-18 મીટર સુધી હોય છે અને સુંવાળી ડાળીઓ ધરાવે છે. તેના ફૂલો લીલા-પીળા રંગના હોય છે, જે નર અને માદા પ્રકારના હોય છે. ફળો આછા પીળા રંગના અને ગોળાકાર હોય છે. મુખ્યત્વે ઉત્તર પ્રદેશ અને હિમાચલ પ્રદેશમાં તેની ખેતી થાય છે.
આમળાની ખેતી કરવાના ફાયદા
વર્ષભર માંગ: ઔષધીય અને ઔદ્યોગિક ઉપયોગને કારણે માંગ સતત વધે છે.
લાંબુ આયુષ્ય: એકવાર વાવેલો છોડ 25-30 વર્ષ સુધી ફળ આપે છે.
સ્થિર આવક: ઓછી સંભાળમાં ઉચ્ચ નફો, લાંબા ગાળાનું રોકાણ.
નવેમ્બર માટે શ્રેષ્ઠ જાતો
નવેમ્બરમાં વાવેતર માટે નીચેની ઉચ્ચ ઉપજવાળી જાતો પસંદ કરો
NA-7 (નરેન્દ્ર આમળા-7): ઝડપી વૃદ્ધિ, મોટા મીઠા-ખાટા ફળો; પ્રોસેસિંગ માટે આદર્શ.
NA-9: મોટા, પલ્પી અને ચમકદાર ફળો; બજારમાં ઉચ્ચ માંગ.
ચકૈયા: પરંપરાગત જાત, તમામ જમીનમાં ઉગે, વધુ રસવાળા ફળો.
કૃષ્ણા અને કંચન: રોગ પ્રતિરોધક, મર્યાદિત સિંચાઈમાં સારી ઉપજ.
ફ્રાન્સિસ: વ્યાપારી ખેતી માટે લોકપ્રિય, મોટા અને ભારે ફળો.
ખેતી અને સિંચાઈની પદ્ધતિ
જમીન: લોમી અથવા હળવી લોમી માટી શ્રેષ્ઠ. ખેતરને ઊંડું ખેડી 10-15 ટન સડેલું ખાતર પ્રતિ હેક્ટર ઉમેરો.
અંતર: છોડ વચ્ચે 8x8 મીટર જગ્યા રાખો, જેથી સૂર્યપ્રકાશ અને હવા પર્યાપ્ત મળે.
વાવેતર: નવેમ્બરમાં કરો જેથી મૂળ મજબૂત બને.
સિંચાઈ: પહેલા 6 મહિના નિયમિત હળવું પાણી. ઉનાળામાં 10-15 દિવસે, શિયાળામાં મહિને એક વાર. મલ્ચિંગથી ભેજ જાળવો અને નીંદણ ઘટાડો.
કમાણી અને નફાની ગણતરી
ત્રીજા વર્ષથી પ્રતિ ઝાડ 40-50 કિલો ફળ. કિંમત 25-40 રૂ./કિલો. એક હેક્ટરમાંથી વાર્ષિક 5-6 લાખ રૂપિયા ચોખ્ખો નફો. યોગ્ય જાત અને સંભાળથી આ નફો વધારી શકાય.આ નવેમ્બરમાં આમળાનું વાવેતર કરીને ખેડૂતો લાંબા ગાળાનો નફાકારક વ્યવસાય શરૂ કરી શકે છે!




















