ભારત સરકારની કિસાન પહેચાન પત્ર યોજના દેશભરમાં ઝડપથી વિસ્તરી રહી છે. હરિયાણા, ઉત્તરાખંડ, હિમાચલ પ્રદેશ, જમ્મુ અને કાશ્મીર તેમજ લદ્દાખ જેવા પાંચ નવા રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો આ યોજનામાં જોડાયા છે. આ યોજના હેઠળ, અત્યાર સુધીમાં 72 મિલિયન ખેડૂતોને ડિજિટલ ઓળખપત્રો આપવામાં આવ્યા છે, જેમાં 14 રાજ્યોના ખેડૂતોનો સમાવેશ થાય છે. આ ઓળખપત્રો જમીન રેકોર્ડ સાથે જોડાયેલા છે, જેમાં ખેડૂતની જમીન ધારણા, પાકની પેટર્ન અને યોજનાઓની પાત્રતાની વિગતો શામેલ છે.
સૌથી વધુ નોંધણી કયા રાજ્યોમાં?
ઉત્તર પ્રદેશ આ યોજનામાં મોખરે છે, જ્યાં 14.7 મિલિયન ખેડૂતોને ડિજિટલ ઓળખપત્રો મળ્યા છે. તે પછી મહારાષ્ટ્ર (11.8 મિલિયન), મધ્યપ્રદેશ (9.1 મિલિયન), રાજસ્થાન (7.8 મિલિયન) અને ગુજરાત (5.7 મિલિયન)નો ક્રમ આવે છે. આંધ્રપ્રદેશ, તેલંગાણા અને તમિલનાડુ પણ નોંધપાત્ર પ્રગતિ કરી રહ્યા છે. સરકારનું લક્ષ્ય 2025-26 સુધીમાં 90 મિલિયન અને 2026-27 સુધીમાં 110 મિલિયન ખેડૂતોની નોંધણી કરવાનું છે.
એગ્રીસ્ટેક અને ડિજિટલ નવીનતા
આ યોજના ‘એગ્રીસ્ટેક’ પ્રોજેક્ટનો ભાગ છે, જે કૃષિ ડેટા, પાક સર્વેક્ષણ અને ખેડૂતોની ઓળખ ચકાસણી માટે ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરે છે. સરકારે આ માટે ₹6,000 કરોડનું બજેટ ફાળવ્યું છે, જેમાં ₹4,000 કરોડ ખેડૂત રજિસ્ટ્રી અને ₹2,000 કરોડ ડિજિટલ પાક સર્વે (DCS) માટે છે. 2025-26ની ખરીફ સિઝનમાં 18 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં ડિજિટલ પાક સર્વે શરૂ થયું છે, જે પીએમ પાક વીમા યોજના, પીએમ કિસાન, કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ અને સોઇલ હેલ્થ કાર્ડ જેવી યોજનાઓ માટે ચકાસણી અને લાભ ટ્રાન્સફરમાં મદદ કરે છે.
ખેડૂતો માટે લાભો
કિસાન પહેચાન પત્ર ખેડૂતોને તેમની જમીન, પાક અને સરકારી યોજનાઓની માહિતી એક જ પ્લેટફોર્મ પર આપે છે. આ ડિજિટલ ઓળખથી વચેટિયાઓની દખલગીરી ઘટશે, સરકારી યોજનાઓના લાભો સીધા ખેડૂતો સુધી પહોંચશે અને ડેટા આધારિત નિર્ણયો લેવામાં સરકારને મદદ મળશે.