એક સમય હતો જ્યારે દરેક નવા સ્માર્ટફોનની ખરીદી સાથે ચાર્જર અને ઇયરફોન મફતમાં મળતા હતા. પરંતુ હવે Apple અને Samsung જેવી મોટી કંપનીઓએ તેમના પ્રીમિયમ મોડલના બોક્સમાંથી ચાર્જર કાઢી નાખ્યું છે. આ બદલાવથી ગ્રાહકોમાં મૂંઝવણ વધી છે – શું આ ખરેખર પર્યાવરણ માટે છે કે પછી કંપનીઓના નફા માટેની વ્યૂહરચના?
પર્યાવરણીય સંરક્ષણનો તર્ક
Appleએ સૌપ્રથમ iPhone 12 સિરીઝથી ચાર્જર દૂર કર્યું.
કંપનીએ દલીલ કરી કે વિશ્વમાં પહેલાથી લાખો ચાર્જર્સ વપરાય છે, નવા ચાર્જર સાથેના પેકેજિંગથી E-waste (ઈ-કચરો) વધે છે.
ત્યારબાદ Samsung એ પણ આ જ માર્ગ અપનાવ્યો.
પેકેજિંગ અને શિપિંગના ફાયદા
ચાર્જર દૂર કરવાથી ફોનનું બોક્સ નાનું અને હળવું બને છે.
એકસાથે વધુ ડિવાઇસ ટ્રાન્સપોર્ટ કરી શકાય છે.
પરિણામે, શિપિંગ ખર્ચ ઓછો થાય છે અને કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટે છે.
કંપનીઓનો નફો
વાસ્તવમાં, આ નિર્ણય પાછળ લાભનો મોટો હિસ્સો પણ છે.
Apple નો મૂળ ચાર્જર: ₹2,000 – ₹2,500
Samsung નો ફાસ્ટ ચાર્જર: ₹1,500+
ગ્રાહકોને આ ચાર્જર અલગથી ખરીદવા પડે છે, જે કંપનીઓ માટે વધારાની આવક સર્જે છે.
ફાસ્ટ ચાર્જિંગ ટેકનોલોજીનું બહાનું
દરેક ફોન અલગ-અલગ વોટેજ ચાર્જિંગ સપોર્ટ કરે છે.
કંપનીઓ કહે છે કે એક સ્ટાન્ડર્ડ ચાર્જર બધાને આપી શકાતો નથી.
વપરાશકર્તાઓએ પોતાની જરૂરિયાત મુજબ ચાર્જર ખરીદવો વધુ સારું છે – એવો તર્ક કંપનીઓ આપે છે.
નિષ્ણાતો માને છે કે આ કંપનીઓને ફાયદાકારક છે, ગ્રાહકોને નહીં.
ગ્રાહકો પર અસર
જો કોઈ પાસે પહેલેથી ચાર્જર નથી, તો તેને વધારાનો ખર્ચ કરવો પડે છે.
એટલે ફોનની વાસ્તવિક કિંમત લૉન્ચ વખતે દર્શાવેલી કિંમત કરતાં વધારે થઈ જાય છે.
