મધ્યપ્રદેશના ખજુરાહોમાં ભગવાન વિષ્ણુની કપાયેલી મૂર્તિના પુનઃનિર્માણની માંગ કરતી અરજીને સુપ્રીમ કોર્ટે ફગાવી દીધી છે. કોર્ટે આ અરજીને "પબ્લિસિટી ઇન્ટરેસ્ટ લિટિગેશન" ગણાવી છે. સુનાવણી દરમિયાન મુખ્ય ન્યાયાધીશ બી.આર. ગવઈ દ્વારા કરવામાં આવેલી ટિપ્પણી હાલમાં વ્યાપકપણે ચર્ચામાં છે. સુનાવણી દરમિયાન મુખ્ય ન્યાયાધીશ બી.આર. ગવઈએ કહ્યું, "જાઓ અને તમારા ભગવાનને આ વિશે કંઈક કરવા કહો."
મધ્યપ્રદેશમાં યુનેસ્કો વર્લ્ડ હેરિટેજની લિસ્ટમાં સમાવિષ્ટ ખજુરાહો મંદિર સંકુલના જવારી મંદિરમાં સ્થિત ભગવાન વિષ્ણુની સાત ફૂટ ઊંચી પ્રતિમાનું માથું તુટેલી હાલતમાં છે. આ કિસ્સામાં, રાકેશ દલાલ નામના વ્યક્તિએ ક્ષતિગ્રસ્ત પ્રતિમાને બદલીને તેની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કરવાની માંગ કરી હતી.
ચીફ જસ્ટિસ બીઆર ગવઈ અને જસ્ટિસ કે વિનોદ ચંદ્રનની આગેવાની હેઠળની બેન્ચે રાકેશ દલાલની અરજી પર વિચાર કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
કેસની સુનાવણી કરતી વખતે, મુખ્ય ન્યાયાધીશ બી.આર. ગવઈએ કહ્યું, "આ એક સંપૂર્ણ પ્રચાર અરજી છે... જાઓ અને ભગવાનને કંઈક કરવા માટે કહો. જો તમે કહી રહ્યા છો કે તમે ભગવાન વિષ્ણુના પ્રબળ ભક્ત છો, તો તમારે પ્રાર્થના કરવી જોઈએ અને થોડું ધ્યાન કરવું જોઈએ."
બેન્ચે કહ્યું કે આ મામલો સંપૂર્ણપણે ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ (ASI) ના અધિકારક્ષેત્રમાં આવે છે.
CJI એ કહ્યું, "આ એક પુરાતત્વીય સ્થળ છે, ASI આને મંજૂરી આપશે કે નહીં... આમાં ઘણા મુદ્દાઓ છે."
CJI ગવઈએ વધુમાં કહ્યું, "આ દરમિયાન, જો તમે શૈવ ધર્મના વિરોધી નથી, તો તમે ત્યાં જઈને પૂજા કરી શકો છો. ત્યાં એક વિશાળ શિવલિંગ છે, જે ખજુરાહોના સૌથી મોટા લિંગોમાંનું એક છે."
રાકેશ દલાલની અરજીમાં મૂર્તિના સ્થાનાંતરણ અથવા પુનર્નિર્માણ માટે દિશા નિર્દેશોની માંગ કરવામાં આવી હતી, અને દલીલ કરવામાં આવી હતી કે આ સંદર્ભમાં કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલય અને ASI ને ઘણી રજૂઆતો કરવામાં આવી છે.
રાકેશ દલાલે અરજીમાં દાવો કર્યો છે કે મુઘલ આક્રમણ દરમિયાન મૂર્તિને નુકસાન થયું હતું અને સરકારને વારંવાર તેને પુનઃસ્થાપિત કરવા વિનંતી કરવા છતાં તે એ જ સ્થિતિમાં છે.
આ અરજીમાં ચંદ્રવંશી રાજાઓ દ્વારા મૂળ રીતે બાંધવામાં આવેલા ખજુરાહો મંદિરોના ઇતિહાસનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. અરજદારે આરોપ લગાવ્યો છે કે વસાહતી કાળ દરમિયાન ઉપેક્ષા અને સ્વતંત્રતા પછી નિષ્ક્રિયતાના બંને કારણોને કારણે, આઝાદીના 77 વર્ષ પછી પણ મૂર્તિનું સમારકામ થઈ શક્યું નથી.
અરજદારે દલીલ કરી હતી કે મૂર્તિ પુનઃસ્થાપિત કરવાનો ઇનકાર એ ભક્તોના પૂજા કરવાના મૂળભૂત અધિકારનું ઉલ્લંઘન છે. અરજીમાં મંદિર સંબંધિત વિરોધ, મેમોરેન્ડમ અને ઝુંબેશ પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે. અત્યાર સુધી કોઈ જવાબ મળ્યો નથી.
