શસ્ત્ર પૂજા માટે વિજયાદશમીનો તહેવાર વિશેષ મહત્વ ધરાવે છે. દશેરા પર કરવામાં આવતી આયુધ પૂજાને પરાક્રમ, રક્ષણ અને શક્તિનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે આ દિવસે શસ્ત્રોની પૂજા કરવાથી માતા દેવીનો આશીર્વાદ મળે છે અને આખા વર્ષ દરમિયાન ઘરમાં સુખ અને સમૃદ્ધિ આવે છે
નવરાત્રિ પર શસ્ત્ર પૂજાનો ઇતિહાસ
પૌરાણિક કથા અનુસાર, મહિષાસુર નામના રાક્ષસે સ્વર્ગ પર કબજો કર્યો હતો. દેવતાઓની પ્રાર્થનાથી દેવી દુર્ગા પ્રગટ થયા, અને દેવતાઓએ તેમને પોતાના શસ્ત્રો અર્પણ કર્યા. આ શસ્ત્રોની મદદથી દેવીએ મહિષાસુરનો વધ કર્યો. આ ઘટનાને યાદ કરી, વિજયાદશમીના દિવસે આયુધ પૂજા કરવામાં આવે છે, જે શક્તિ અને વિજયનું પ્રતીક છે. આ રીતે, આયુધ પૂજા નવરાત્રીના સમાપન પર શક્તિ, સુરક્ષા અને સમૃદ્ધિની કામના સાથે ઉજવાય છે, જે ભારતીય સંસ્કૃતિનો અભિન્ન ભાગ છે.
આયુધ પૂજા શુભ મુહૂર્ત
આયુધ પૂજા, જે દશેરાના દિવસે ઉજવાય છે, તે વિજયાદશમીનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. આ વર્ષે, નવરાત્રી 10 દિવસ સુધી ચાલશે, અને આયુધ પૂજા નીચેના શુભ મુહૂર્તમાં કરવામાં આવશે: મુહૂર્ત: 2 ઓક્ટોબર, 2025, બપોરે 02:09 થી 02:57 સુધી
નવમી તિથિ શરૂઆત: 30 સપ્ટેમ્બર, 2025, સાંજે 06:06
નવમી તિથિ સમાપ્તિ: 1 ઓક્ટોબર, 2025, સાંજે 07:01
મૈસુર દશેરા: 2 ઓક્ટોબર, 2025 (ગુરુવાર)
આયુધ પૂજાની વિધિ
આયુધ પૂજા શક્તિ, રક્ષણ અને પરાક્રમનું પ્રતીક છે. આ દિવસે શસ્ત્રો, ઓજારો, વાહનો અને આજીવિકા સાથે જોડાયેલા સાધનોની પૂજા કરવામાં આવે છે. પૂજા માટે નીચેની રીત અપનાવો: સવારે સ્નાન કરી પૂજા સ્થળને સાફ કરો.
અશ્વિન શુક્લ દશમીના દિવસે અપરાજિતા દેવીની પૂજા કરો.
શસ્ત્રો (જેમ કે તલવાર, બંદૂક, ધનુષ્ય-બાણ), વાહનો અને ઓજારોને સાફ કરી, સ્વચ્છ કપડા પર ગોઠવો.
તેમના પર ગંગાજળ છાંટો, હળદર, ચંદન અને અખંડ ચોખાથી તિલક કરો, ફૂલો અર્પણ કરો અને પવિત્ર દોરો (મૌલી) બાંધો.
મંત્રનો જાપ કરો: "શસ્ત્ર દેવતા પૂજાનમ, રક્ષાકર્તા પૂજાનમ" અને "ઓમ ઐમ હ્રીમ ક્લીમ ચામુંડયે વિચ્છે".
દીવો પ્રગટાવો, ધૂપ અને નૈવેદ્ય અર્પણ કરો, પછી આરતી કરો.
દેવી કાલીનું ધ્યાન કરી, પરિવારની રક્ષા અને કાર્યમાં સફળતા માટે પ્રાર્થના કરો.
શસ્ત્ર પૂજાનું મહત્વ
આયુધ પૂજા એ પ્રાચીન પરંપરા છે, જે શક્તિ અને હિંમતનું પ્રતીક છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, આ દિવસે શસ્ત્રો અને વાહનોની પૂજા કરવાથી માતા દેવીનો આશીર્વાદ મળે છે, જેનાથી ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે અને અકસ્માતોનું જોખમ ટળે છે. પ્રાચીન કાળમાં રાજાઓ અને સૈનિકો આ દિવસે શસ્ત્રોની પૂજા કરી, યુદ્ધમાં વિજય માટે આશીર્વાદ માંગતા હતા. આજે પણ આ પરંપરા લશ્કરમાં જળવાઈ રહી છે.
