છઠ પૂજા એ હિન્દુ ધર્મનો એક મુખ્ય અને પવિત્ર તહેવાર છે, જે ભગવાન સૂર્ય (સૂર્ય દેવ) અને છઠી મૈયાની પૂજા માટે સમર્પિત છે. આ તહેવાર મુખ્યત્વે બિહાર, ઉત્તર પ્રદેશ, ઝારખંડ અને પૂર્વી ભારતના અન્ય ભાગોમાં ઉજવવામાં આવે છે. તેને સૂર્ય ષષ્ઠી, દલા છઠ, છઠી માઈ પૂજા અને પ્રતિહાર જેવા નામોથી પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ વર્ષે, આ પવિત્ર તહેવાર શનિવાર, 25 ઓક્ટોબરથી મંગળવાર, 28 ઓક્ટોબર, 2025 સુધી ઉજવવામાં આવશે. આ ચાર દિવસીય તહેવાર નહાય-ખાયથી શરૂ થાય છે અને ઉષા અર્ધ્ય અને પારણા સાથે સમાપ્ત થાય છે. સ્ત્રીઓ મુખ્યત્વે તેમના પરિવારની સુખાકારી અને સમૃદ્ધિ અને તેમના પુત્રોના લાંબા આયુષ્ય માટે આ વ્રત રાખે છે.
છઠ પૂજા 2025 કેલેન્ડર
પહેલો દિવસ: નહાય ખાય - 25 ઓક્ટોબર, 2025
બીજો દિવસ: ખર્ણા - 26 ઓક્ટોબર, 2025
ત્રીજો દિવસ: સંધ્યા અર્ઘ્ય - 27 ઓક્ટોબર, 2025
ચોથો દિવસ: ઉષા અર્ઘ્ય - 28 ઓક્ટોબર, 2025
છઠ પૂજાના ચાર પવિત્ર દિવસો (છઠ પૂજા 2025 વિધિ અને સમયપત્રક)
1. નહાય-ખાય - 25 ઓક્ટોબર, 2025
આ તહેવાર 'નહાય-ખાય' થી શરૂ થાય છે. આ દિવસે, ભક્તો પવિત્ર નદીઓ અથવા તળાવોમાં સ્નાન કરે છે અને ઘરે ગંગાજળ લાવે છે. ત્યારબાદ દૂધી, ચણાની દાળ અને ચોખાનું સાત્વિક ભોજન તૈયાર કરીને તેનું સેવન કરવામાં આવે છે. ઉપવાસ પહેલા આ છેલ્લું ભોજન છે, જેમાં ડુંગળી અને લસણનો ઉપયોગ થતો નથી.
2. ખર્ણા — 26 ઓક્ટોબર, 2025
બીજા દિવસે, ભક્તો દિવસભર પાણી વગર ઉપવાસ કરે છે અને સૂર્યાસ્ત પછી, સૂર્યદેવને ખીર, રોટલી અને ફળ ચઢાવે છે. આ પ્રસાદ પછી પરિવાર અને પડોશીઓ વચ્ચે વહેંચવામાં આવે છે. આ દિવસ પછી, ૩૬ કલાકનો ઉપવાસ શરૂ થાય છે, જે દરમિયાન બીજા દિવસ સુધી કંઈ ખાધું નથી.
3. સંધ્યા અર્ઘ્ય — 27 ઓક્ટોબર 2025 ની સાંજ
આ છઠ પૂજાનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ દિવસ છે. ભક્તો શેરડી, નારિયેળ, ઠેકુઆ અને દીવાઓથી શણગારેલી ટોપલીઓ સાથે ઘાટ પર ભેગા થાય છે. સૂર્યાસ્ત સમયે, અસ્ત થતા સૂર્યને પાણી ચઢાવવામાં આવે છે, પરિવારની સમૃદ્ધિ, આરોગ્ય અને સુખ માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે. મહિલાઓ છઠી મૈયા અને સૂર્યદેવની પૂજામાં ભક્તિ ગીતો ગાય છે.
4. ઉષા અર્ઘ્ય — 28 ઓક્ટોબર, 2025 ની સવારે
અંતિમ દિવસે, ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્યનો પ્રસાદ ચઢાવવામાં આવે છે. ભક્તો પાણીમાં ઉભા રહીને સૂર્ય દેવને તેમના પરિવારની સુખાકારી માટે પ્રાર્થના કરે છે. પૂજા પછી, ઉપવાસ તોડવામાં આવે છે અને પ્રસાદ ગ્રહણ કરવામાં આવે છે. આ દિવસને નવી શરૂઆત અને પવિત્રતાનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે.
છઠ પૂજા 2025 નું મહત્વ
છઠ પૂજાને આત્મ-શિસ્ત, શુદ્ધતા અને ભક્તિનો તહેવાર માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ વ્રત પરિવારમાં સુખ, શાંતિ, સમૃદ્ધિ અને આરોગ્ય લાવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે સૂર્ય દેવ અને છઠી મૈયાની પૂજા કરવાથી જીવનના તમામ અવરોધો દૂર થાય છે અને ભક્તો આધ્યાત્મિક શાંતિનો અનુભવ કરે છે.
