શારદીયા નવરાત્રી હિન્દુ ધર્મનો એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે, જે અશ્વિન મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિથી શરૂ થાય છે અને નવમી તિથિ સુધી ચાલે છે. આ તહેવાર મા દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની પૂજા અને અન્યાય પર ન્યાયની જીતની કથા વિશે છે, જેમાં વૈદિક પંચાંગ અનુસાર મા દુર્ગાએ મહિષાસુરનો વધ કર્યો હતો. 2025માં, આ તહેવાર 22 સપ્ટેમ્બર, સોમવારથી શરૂ થશે અને 1 ઓક્ટોબર સુધી ચાલશે, જ્યારે 2 ઓક્ટોબરે વિજયાદશમી (દશેરા) ઉજવાશે – આ વર્ષે તિથિઓના વિશેષ સંયોગને કારણે નવરાત્રી 10 દિવસની થશે, જે શુભ માનવામાં આવે છે કારણ કે તૃતીયા તિથિ બે દિવસ રહેશે. જ્યોતિષીઓ અનુસાર, પ્રતિપદા તિથિ 22 સપ્ટેમ્બરના 01:23 AMથી શરૂ થઈને 23 સપ્ટેમ્બરના 02:55 AM સુધી રહેશે, તેથી વેદિક પંચાંગમાં 22મી તારીખને જ શરૂઆત માનવામાં આવે છે, જો કે કેટલાક પ્રદેશોમાં 23મીનો ઉલ્લેખ થાય છે પરંતુ મુખ્ય નિષ્ણાતો 22મીને જ માન્ય ગણાવે છે. ઘટસ્થાપના (કળશ સ્થાપના) માટેનો શુભ મુહુર્ત 22 સપ્ટેમ્બરે સવારે 06:09 AMથી 08:06 AM સુધી રહેશે, અને જો આ સમય ન મળે તો અભિજીત મુહુર્ત 11:49 AMથી 12:38 PM સુધી છે – આ સમય દરમિયાન કળશમાં મા દુર્ગાનું આહ્વાન કરીને જવના બીજ વાવવા અને પૂજા કરવી જોઈએ, જેમાં લાલ રંગના વસ્ત્રો, ફૂલો, ઘી, ખાંડ અને નાળિયેર જેવી સામગ્રીનો ઉપયોગ થાય છે. આ વર્ષે મા દુર્ગા હાથી પર સવાર થઈને આવશે, જે અત્યંત શુભ માનવામાં આવે છે અને ભક્તોને સમૃદ્ધિ આપશે. નવરાત્રી દરમિયાન ઉપવાસ, ગરબા અને દેવીના નવ સ્વરૂપો – શૈલપુત્રી, બ્રહ્મચારિણી, ચંદ્રઘંટા, કુષ્માંડા, સ્કંદમાતા, કાત્યાયની, કાલરાત્રિ, મહાગૌરી અને સિદ્ધિદાત્રી – ની પૂજા કરવાથી આધ્યાત્મિક વિકાસ થાય છે, અને જ્યોતિષીઓ કહે છે કે આ સમયે મંત્ર જાપ અને કન્યા પૂજનથી રાહુના અશુભ પ્રભાવથી મુક્તિ મળે છે. આ ભવ્ય તહેવારમાં ભક્તિ અને ઉત્સાહથી ભરપૂર રહીને માનવામાં આવે તો જીવનમાં સુખ-શાંતિ અને સફળતા પ્રાપ્ત થાય છે.
નવરાત્રી 2025નું દૈનિક કેલેન્ડર
દિવસ | તારીખ | તિથિ | દેવીનું સ્વરૂપ | શુભ રંગ |
---|---|---|---|---|
1 | 22 સપ્ટેમ્બર | પ્રતિપદા | શૈલપુત્રી | લાલ |
2 | 23 સપ્ટેમ્બર | દ્વિતીયા | બ્રહ્મચારિણી | લીલો |
3 | 24 સપ્ટેમ્બર | તૃતીયા | ચંદ્રઘંટા | પીળો |
4 | 25 સપ્ટેમ્બર | ચતુર્થી | કુષ્માંડા | નારંગી |
5 | 26 સપ્ટેમ્બર | પંચમી | સ્કંદમાતા | સફેદ |
6 | 27 સપ્ટેમ્બર | ષષ્ઠી | કાત્યાયની | લાલ |
7 | 28 સપ્ટેમ્બર | સપ્તમી | કાલરાત્રિ | લીલો |
8 | 29 સપ્ટેમ્બર | અષ્ટમી | મહાગૌરી | પીંક |
9 | 30 સપ્ટેમ્બર | નવમી | સિદ્ધિદાત્રી | સફેદ |
10 | 1 ઓક્ટોબર | વિજયાદશમી | - | - |
આ માહિતી વેદિક પંચાંગ અને જ્યોતિષીઓના મત પર આધારિત છે, જેમાં દરેક દિવસે વિશિષ્ટ પ્રસાદ અને આરતી કરવાનું વિધાન છે. ભક્તોને સલાહ છે કે તેઓ સ્થાનિક પંડિતની માર્ગદર્શનમાં પૂજા કરે.