આજે નવરાત્રિનો સાતમો દિવસ છે, જે મા કાલરાત્રીની પૂજાને સમર્પિત છે. મા કાલરાત્રી દેવી દુર્ગાનું સાતમું સ્વરૂપ છે, જે ભય, અંધકાર અને અજ્ઞાનનો નાશ કરે છે. નીચે મા કાલરાત્રીની પૂજા, મહિમા અને કથા વિશે વિગતવાર માહિતી આપવામાં આવી છે.
મા કાલરાત્રીનું સ્વરૂપ
નામનો અર્થ: "કાલ" એટલે સમય અથવા મૃત્યુ, અને "રાત્રી" એટલે અંધકાર. મા કાલરાત્રી અંધકાર અને ભયનો નાશ કરનારી દેવી છે.
વર્ણન: મા કાલરાત્રીનું સ્વરૂપ ભયંકર પણ રક્ષક છે. તેમનું શરીર કાળું, વાળ વિખરાયેલા, ગળામાં વીજળી જેવી ચમકતી માળા, ત્રણ નેત્રો અને ચાર હાથ છે. જમણા હાથમાં વરદમુદ્રા અને અભયમુદ્રા, જ્યારે ડાબા હાથમાં ખડગ અને લોખંડનો શૂળ હોય છે.
વાહન: તેમનું વાહન ગધેડો છે, જે નમ્રતા અને દ્રઢતાનું પ્રતીક છે.
મા કાલરાત્રીની પૂજા
મહત્વ: મા કાલરાત્રીની પૂજા નવરાત્રિના સાતમા દિવસે કરવામાં આવે છે. આ પૂજા ભક્તોને ભય, શત્રુઓ અને નકારાત્મક શક્તિઓથી રક્ષણ આપે છે. આ દિવસે સાધના કરવાથી સિદ્ધિઓ પ્રાપ્ત થાય છે.
પૂજા વિધિ
1. સવારે સ્નાન કરી, સ્વચ્છ વસ્ત્રો ધારણ કરો
2. દેવીની મૂર્તિ કે ચિત્ર સ્થાપિત કરો અને દીપક પ્રગટાવો
3. નીચેનો મંત્ર જાપ કરો:
ॐ देवी कालरात्र्यै नमः
અથવા
या देवी सर्वभूतेषु माँ कालरात्री रूपेण संस्थिता। नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नमः।
4. દેવીને લાલ ફૂલ, ગુગળનો ધૂપ, ગુલાબનું ઇતર, અને ગોળ-શક્કરનો ભોગ ધરાવો
5. દેવીની આરતી અને દુર્ગા સપ્તશતીના પાઠ કરો
6. રાત્રે વિશેષ પૂજા કરવાથી દેવીની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
ભોગ: મા કાલરાત્રીને ગોળ, શક્કર, અને ખીરનો ભોગ ધરાવવામાં આવે છે. કેટલાક ભક્તો નાળિયેર કે મીઠાઈ પણ અર્પણ કરે છે.
મા કાલરાત્રીનો મહિમા
- મા કાલરાત્રી નકારાત્મક શક્તિઓ, ભૂત-પ્રેત, અને અશુભ ગ્રહોના પ્રભાવને દૂર કરે છે.
- તેમની પૂજા કરવાથી ભક્તોને માનસિક શાંતિ, નિર્ભયતા અને આધ્યાત્મિક શક્તિ પ્રાપ્ત થાય છે.
- આ દેવી સાધકોને તાંત્રિક અને આધ્યાત્મિક સિદ્ધિઓ આપે છે.
- ગ્રહોમાં શનિના દોષોને દૂર કરવા માટે પણ મા કાલરાત્રીની પૂજા ફળદાયી માનવામાં આવે છે.
મા કાલરાત્રીની કથા
એક પૌરાણિક કથા અનુસાર, રાક્ષસો શુંભ અને નિશુંભે દેવો પર આક્રમણ કરીને તેમનો પરાજય કર્યો હતો. દેવોની વિનંતી પર દેવી દુર્ગાએ શુંભ-નિશુંભનો સામનો કરવા માટે કાલરાત્રીનું સ્વરૂપ ધારણ કર્યું. મા કાલરાત્રીએ તેમના ભયંકર સ્વરૂપથી રાક્ષસોની સેનાનો નાશ કર્યો અને શુંભ-નિશુંભનો વધ કરી દેવોને મુક્ત કર્યા. આ કથા દેવીની શક્તિ અને ન્યાયના પ્રતીક તરીકે તેમની મહાનતા દર્શાવે છે.
મા કાલરાત્રીના અન્ય નામો
1. શુભંકરી - શુભ ફળ આપનારી
2. ચંદ્રિકા - ચંદ્રની જેમ શોભનારી
3. કાલી - કાળનો નાશ કરનારી
4. ભદ્રકાલી - શુભ અને રક્ષણ આપનારી કાલી
5. મહાકાલી - મહાન કાલી, શક્તિનું સ્વરૂપ
આ નામો મા કાલરાત્રીના વિવિધ સ્વરૂપો અને ગુણોને દર્શાવે છે, જે નવરાત્રિના સાતમા દિવસે પૂજવામાં આવે છે.
અન્ય માહિતી
રંગ: સાતમા નોરતે લીલો રંગ શુભ માનવામાં આવે છે. ભક્તો આ રંગના વસ્ત્રો પહેરીને પૂજા કરે છે.
જાપની સંખ્યા: 108 વખત મંત્રજાપ કરવો શુભ ગણાય છે.
સાધના: રાત્રે મા કાલરાત્રીની સાધના કરવાથી વિશેષ લાભ થાય છે, ખાસ કરીને તાંત્રિક અને આધ્યાત્મિક સાધકો માટે
આ દિવસે શ્રદ્ધાપૂર્વક મા કાલરાત્રીની પૂજા કરવાથી ભક્તોના જીવનમાંથી ભય અને અશાંતિ દૂર થાય છે અને તેઓ દૈવી શક્તિની કૃપા પ્રાપ્ત કરે છે.