દિલ્હી પોલીસે આખરે આત્મસમર્પિત 'બાબા' સ્વામી ચૈતન્યાનંદ સરસ્વતી (પહેલાં પાર્થસારથી તરીકે ઓળખાતા)ને આગ્રાના એક હોટેલમાંથી ધરપકડ કરી લીધી છે. આ ૬૨ વર્ષીય સ્વ-ઘોષિત ધાર્મિક નેતા પર ૧૭ મહિલા વિદ્યાર્થીઓએ શારીરિક છેડતી, બ્લેકમેલ અને ધમકીઓના આરોપો લગાવ્યા છે. તેમના વસંત કુઞ્જ આશ્રમમાં સ્થિત શ્રી શારદા ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ ઇન્ડિયન મેનેજમેન્ટમાં પીજીડીએમ કોર્સ કરતી આર્થિક રીતે નબળી વર્ગની વિદ્યાર્થીઓને લક્ષ્ય બનાવીને તેમણે ૧૬ વર્ષથી વધુ સમયથી આ કૃત્યો કર્યા હોવાનું તપાસમાં સામે આવ્યું છે. આ ઉપરાંત, તેમના નામે મોટા પાયે આર્થિક છેતરપિંડીના પણ ખુલાસા થયા છે, જેમાં લગભગ ૪૦ કરોડ રૂપિયાની લૂંટનો આક્ષેપ છે. આ બાબા પોતાને યુએનના રાજદૂત અને વડાપ્રધાન કાર્યાલય સાથે જોડાયેલા તરીકે રજૂ કરીને લોકોને ઠગતા રહ્યા હતા.
છેડતીના આરોપો
૧૭ મહિલાઓની બેચૈની વાર્તાઓ બાબાના આશ્રમ-આધારિત ઇન્સ્ટિટ્યુટમાં વિદ્યાર્થીઓને વધુ સુરક્ષિત માહોલની વાટાઘાટ કરીને બોલાવવામાં આવતી, પરંતુ ત્યાં તેમની સાથે અશ્લીલ વર્તન થતું. પોલીસ તપાસમાં ૩૨ વિદ્યાર્થીઓના નિવેદનો લેવાયા, જેમાંથી ૧૭એ સ્પષ્ટ આરોપો કર્યા. તેમણે વિદ્યાર્થીઓને મોટા રાત્રે તેમના રૂમમાં બોલાવ્યા, "મારા રૂમમાં આવો, હું તમને વિદેશ લઈ જાવું છું, કંઈ પૈસા નહીં ભરવા પડે" જેવા અશ્લીલ મેસેજ મોકલ્યા અને ના પડતા તો પરીક્ષામાં નાપાસ કરી દેવાની ધમકી આપી. તેમની ત્રણ મહિલા સહાયકોએ આ કૃત્યોને છુપાવવામાં મદદ કરી હતી. આ કેસ ૨૦૦૯ અને ૨૦૧૬ના જૂના કેસોની યાદ અપાવે છે, જ્યાં તેમને છેડતી અને છેતરપિંડીના આરોપોમાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ તેઓ છૂટી ગયા હતા.
૪૦ કરોડની લૂંટ અને વડાપ્રધાન કાર્યાલયનો દુરુપયોગ
બાબાના કૌભાંડનો મુખ્ય ભાગ તેમના ઇન્સ્ટિટ્યુટ સાથે જોડાયેલો છે. ૧૯૯૮માં દિલ્હીના ઉપરાજ્યપાલે વસંત કુઞ્જમાં શારદા પીઠને પ્લોટ આપ્યો હતો, જ્યાં મઠ અને ઇન્સ્ટિટ્યુટ બને. બાબાને મર્યાદિત કારણોસર વકીલ તરીકે નિમણૂક કરવામાં આવી, પરંતુ ૨૦૦૮માં તેમણે સાથીઓ સાથે મળીને બનાવટી દસ્તાવેજો બનાવીને સંસ્થાનું નામ બદલી દીધું અને એક સમાંતર ટ્રસ્ટ બનાવ્યો – શ્રી શારદા ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ મેનેજમેન્ટ રિસર્ચ ફાઉન્ડેશન. આ રીતે તેમણે મઠની મિલકત પરવાનગી વિના ભાડે આપી, AICTE મંજૂરીની નકલી કોપીઓ બનાવી અને લગભગ ૨૦થી ૪૦ કરોડ રૂપિયા ડાયવર્ટ કર્યા. તેઓ પોતાને વડાપ્રધાન કાર્યાલયના સભ્ય તરીકે રજૂ કરીને લોકોને ફોન કરાવતા અને તેમના સાથીઓને PMO સાથે જોડાયેલા ગણાવતા. FIR બાદ તેમણે ૫૦-૫૫ લાખ રૂપિયા બેંકમાંથી ઉપાડ્યા અને ટ્રસ્ટના ભંડોળ સાથે ભાગી ગયા. નેશનલ કમિશન ફોર વુમન (NCW)એ પણ તેમની તાત્કાલિક ધરપકડના આદેશ આપ્યા હતા.
બે પાસપોર્ટ અને નકલી દસ્તાવેજો
ગુમરાહ કરવાની યોજના ધરપકડ વખતે બાબા પાસેથી બે નકલી પાસપોર્ટ મળ્યા: એક સ્વામી પાર્થસારથીના નામે (જન્મસ્થળ દાર્જિલિંગ, પિતા: સ્વામી ઘનાનંદ પુરી, માતા: શારદા અંબા) અને બીજો સ્વામી ચૈતન્યાનંદ સરસ્વતીના નામે (જન્મસ્થળ તમિલનાડુ, પિતા: સ્વામી દયાનંદ સરસ્વતી, માતા: શારદા અંબાલ). તેમના PAN કાર્ડ પર પિતાનું નામ સ્વામી ઘનાનંદ પુરી જ છે, જ્યારે યુનિયન બેંકમાં બે અલગ નામે ખાતાઓ છે. વધુમાં, બે નકલી વિઝિટિંગ કાર્ડ પણ મળ્યા: એકમાં તેઓ પોતાને યુનાઇટેડ નેશન્સના પર્મનેન્ટ એમ્બેસેડર તરીકે દર્શાવ્યા, જ્યારે બીજામાં BRICS દેશોના જોઇન્ટ કમિશનના મેમ્બર અને ભારતના સ્પેશિયલ એન્વોય તરીકે. તેમની લક્ષરી કાર પર પણ નકલી ડિપ્લોમેટિક નંબર પ્લેટ્સ હતી, જે અલગ-અલગ નામે રજિસ્ટર્ડ હતી. આ ઉપરાંત, બે આધાર કાર્ડ અને બે PAN કાર્ડ પણ નકલી હોવાનું સામે આવ્યું છે.
ભાગવાની કોશિશ
૧૩ વખત હોટલ બદલી અને ત્રણ ફોન સાથે FIR બાદ બાબા ભાગી ગયા અને વૃંદાવન, આગ્રા, મથુરા તથા આસપાસના વિસ્તારોમાં છુપાયેલા રહ્યા. તેમણે ૧૩ કરતા વધુ વખત હોટલ બદલી અને મોબાઇલનો ઓછો ઉપયોગ કરીને તપાસને મુશ્કેલ બનાવ્યો. ધરપકડ વખતે તેમની પાસેથી ત્રણ મોબાઇલ ફોન મળ્યા, જેમાં એક iPhone પણ સામેલ હતો. પોલીસે લુકઆઉટ સર્ક્યુલર જારી કરીને તેમને વિદેશ ભાગવાથી અટકાવ્યો હતો.
તપાસ અને કાર્યવાહી
આ કેસમાં દિલ્હી પોલીસે વસંત કુઞ્જ નોર્થ પોલીસ સ્ટેશનમાં FIR નોંધી છે, અને બાબાને ૨૮ સપ્ટેમ્બરે પટિયાલા હાઉસ કોર્ટમાં પ્રસ્તુત કરવામાં આવશે. તપાસ હજુ પ્રારંભિક તબક્કામાં છે, પરંતુ તેમના પર બ્લેકમેલ, છેતરપિંડી અને શારીરિક છેડતીના ગંભીર આરોપો છે. સિંગેરી મઠના વતી તેમની વિરુદ્ધ ફરિયાદ કરવામાં આવી છે, અને તપાસમાં તેમના ૨૮ પુસ્તકોના લેખક તરીકેના દાવા પણ ચકાસાઈ રહ્યા છે. આ કેસ મહિલા વિદ્યાર્થીઓની સુરક્ષા અને ધાર્મિક સંસ્થાઓમાં પારદર્શિતાના મુદ્દા ઉજાગર કરે છે.