લદ્દાખના હિંસાગ્રસ્ત લેહ શહેરમાં શનિવારે ત્રણ દિવસમાં પહેલી વાર કર્ફ્યુમાં છૂટછાટ આપવામાં આવી હતી. જૂના શહેર અને નવા વિસ્તારોમાં બપોરે તબક્કાવાર ચાર કલાક માટે છૂટછાટ લંબાવવામાં આવી હતી. પોલીસ અને અર્ધલશ્કરી દળોની હાજરી વચ્ચે, લોકો આવશ્યક વસ્તુઓ ખરીદવા અને ATM માંથી રોકડ ઉપાડવા માટે કતારોમાં ઉભા જોવા મળ્યા હતા. કર્ફ્યુ દરમિયાન કોઈ અનિચ્છનીય ઘટના નોંધાઈ નથી. પોલીસ મહાનિર્દેશક એસડી સિંહ જામવાલે જણાવ્યું હતું કે, જૂના શહેરમાં બપોરે 1 વાગ્યાથી 3 વાગ્યા સુધી અને નવા વિસ્તારોમાં 3:30 થી 5:30 વાગ્યા સુધી છૂટછાટ લાદવામાં આવી હતી. લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર કવિન્દર ગુપ્તાની અધ્યક્ષતામાં રાજભવન ખાતે ઉચ્ચ સ્તરીય સુરક્ષા સમીક્ષા બેઠક બાદ આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. બુધવારે લેહ એપેક્સ બોડી દ્વારા બોલાવવામાં આવેલા બંધ દરમિયાન રમખાણો ફાટી નીકળ્યા ત્યારે હિંસા શરૂ થઈ હતી.
બંધનું એલાન આપવામાં આવ્યું હતું!
લદ્દાખને રાજ્યનો દરજ્જો અને બંધારણની છઠ્ઠી અનુસૂચિના અમલીકરણની માંગ માટે બંધનું એલાન આપવામાં આવ્યું હતું. પરિસ્થિતિ ઝડપથી વણસી ગઈ, જેમાં ચાર લોકો માર્યા ગયા અને 90 થી વધુ ઘાયલ થયા. શહેરમાં કર્ફ્યુ લાદવામાં આવ્યો. શુક્રવારે મોડી રાત્રે વહીવટીતંત્રે જણાવ્યું કે, સોનમ વાંગચુકના ભડકાઉ ભાષણો અને નેપાળ આંદોલન જેવી ઘટનાઓએ હિંસા માટેનો માર્ગ મોકળો કર્યો હતો. પોલીસ મહાનિર્દેશક (DGP) એ શનિવારે જણાવ્યું હતું કે સોનમ વાંગચુક હિંસા પાછળનો મુખ્ય સૂત્રધાર હતો. પાકિસ્તાન સાથેના તેના સંબંધોની તપાસ ચાલી રહી છે. ગયા મહિને, સરહદ પારથી સોનમ વાંગચુકની આગેવાની હેઠળના વિરોધ પ્રદર્શનોના વીડિયો મોકલવા બદલ એક પાકિસ્તાની ગુપ્તચર એજન્ટની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. વાંગચુકની વિદેશ યાત્રાઓ પણ શંકાસ્પદ છે. તેમણે પાકિસ્તાનમાં ધ ડોન માટે એક કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો.
સ્થાનિક કાઉન્સિલર પર પણ હિંસા ભડકાવવાનો આરોપ
તેમણે બાંગ્લાદેશની પણ યાત્રા કરી હતી. પોલીસ વડાએ જણાવ્યું હતું કે, વિદેશી ભંડોળ અને FCRA ઉલ્લંઘન બદલ તેમની સામે તપાસ ચાલી રહી છે. વાંગચુકે કેન્દ્ર સરકાર અને લદ્દાખના પ્રતિનિધિઓ વચ્ચેની વાતચીતને તોડફોડ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. 25 સપ્ટેમ્બરના રોજ એક અનૌપચારિક બેઠક યોજાવાની હતી, પરંતુ એક દિવસ પહેલા જ ભડકાઉ વીડિયો અને નિવેદનો સામે આવ્યા, જેના કારણે હિંસા ભડકી. લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર કવિન્દર ગુપ્તાએ હિંસાને વિદેશી ષડયંત્ર સાથે જોડીને કહ્યું કે ત્રણ નેપાળી નાગરિકો ગોળીબારથી ઘાયલ મળી આવ્યા હતા. અન્ય બહારના તત્વોની સંડોવણીની પણ તપાસ ચાલી રહી છે. પોલીસે અત્યાર સુધીમાં 50 થી વધુ લોકોની અટકાયત કરી છે, જેમાં મુખ્ય માસ્ટરમાઇન્ડ માનવામાં આવતા અડધો ડઝન લોકોનો પણ સમાવેશ થાય છે. એક સ્થાનિક કાઉન્સિલર પર પણ હિંસા ભડકાવવાનો આરોપ છે અને તેમની શોધ ચાલી રહી છે.
પોલીસ અધિકારીએ શું કહ્યું?
એક પોલીસ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે સોનમ વાંગચુકના ભડકાઉ ભાષણો અને ભ્રામક વીડિયોના કારણે સંસ્થાઓ, ઇમારતો અને વાહનો સળગાવવામાં આવ્યા હતા. પોલીસ કર્મચારીઓ પર હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો અને પરિસ્થિતિ નિયંત્રણ બહાર થઈ ગઈ હતી. જો વાંગચુકે વાતચીતનો પ્રસ્તાવ સ્વીકાર્યો હોત અને તેમની ભૂખ હડતાળ સમાપ્ત કરી હોત તો હિંસા ટાળી શકાઈ હોત. જોકે, તેમણે તેમ ન કર્યું અને વિરોધ ચાલુ રાખ્યો.
